AGE’s in hondenvoeding; wat weten we al? EN wat nog niet?
AGE’s, oftewel Advanced glycation End-products, zijn verbindingen die ontstaan door een chemische reactie tussen suikers en eiwitten of lipiden.
Deze reacties kunnen zowel in het lichaam (endogeen) als in voedsel (exogeen) plaatsvinden.
Bij honden die voornamelijk commercieel voedsel consumeren, zoals brokken en blikvoer, zijn de niveaus van AGE’s vaak hoger.
Enerzijds doordat deze diëten rijk zijn aan bewerkte ingrediënten.
Anderszijds omdat ze vaak arm zijn aan antioxidanten, die normaal gesproken helpen om de schadelijke effecten te neutraliseren.
Een hoge inname van AGE’s kan – op termijn – mogelijks leiden tot ontstekingen, oxidatieve stress en een verhoogd risico op tal van chronische ziekten.
Deze blog is tot stand gekomen n.a.v. het volgen van een seminarie van N. Cammack. Zij is bezig met een PhD in Vergelijkende Biomedische Wetenschappen (Hondenvoeding/Metabolomics).
Belangrijk: dit is geen pro/con verhaal m.b.t. commerciële voeding/verse voeding, dit gaat over wetenschap.Â
THE GOOD - THE BAD - & THE UNKNOWN
AGE’s spelen een dubbelzinnige rol in hondenvoeding.
Enerzijds kunnen ze bijdragen aan de smaak, kleur en aroma van voedsel, waardoor het aantrekkelijker wordt voor zowel mensen als huisdieren.
Anderzijds zijn er – vanuit humane studies – aanwijzingen dat een overmatige consumptie van AGE’s kan bijdragen aan de ontwikkeling van gezondheidsproblemen zoals diabetes, insulineresistentie, obesitas, artritis, hartziekten, kanker…
De lange-termijn effecten van een dieet dat rijk is aan AGE’s bij huisdieren zijn echter nog onvoldoende onderzocht.
Wat weten we op dit punt al wél?
De RAGE-receptor, of de receptor voor AGE’s, speelt een heel belangrijke rol in de manier waarop zowel honden als mensen reageren op AGE’s.
Deze receptor is verantwoordelijk voor het herkennen van AGE’s en hun interactie met verschillende celtypen in het lichaam.
Wat opmerkelijk is, is de grote gelijkenis in de genetica van de RAGE-receptor tussen honden en mensen. Dit suggereert dat de mechanismen die aan deze receptor zijn verbonden, waarschijnlijk vergelijkbaar zijn bij beide soorten, wat de basis legt voor vergelijkende studies naar de effecten van AGE’s op de gezondheid. (Dit blijkt niet het geval te zijn tussen mens/kat en kat/hond).Â
Cascade effect
Wanneer AGE’s binden aan de RAGE-receptor, ontstaat er een cascade van reacties die leiden tot de productie van pro-inflammatoire mediatoren, zoals cytokines. Dit verhoogt niet alleen de ontsteking, maar activeert ook de NF-kB (nuclear factor kappa-light-chain-enhancer of activated B cells), een eiwit dat betrokken is bij de regulatie van immuunresponsen. Deze activatie resulteert in een toename van reactieve zuurstofsoorten (ROS), wat op zijn beurt kan leiden tot mitochondriale dysfunctie en verdere celbeschadiging.
Het cascade-effect dat optreedt bij de activatie van de RAGE-receptor is zorgwekkend, vooral omdat het kan bijdragen aan de progressie van verschillende chronische ziekten.
Cumulatief
Bij zowel mensen als honden kunnen de negatieve gezondheidsgevolgen zich ophopen, vooral wanneer er jarenlang voeding wordt gegeven die rijk is aan AGE’s. Dit benadrukt de noodzaak voor baasjes van huisdieren om zich bewust te zijn van de invloed van voeding op de gezondheid van hun dieren.
De gelijkenis in de werking van de RAGE-receptor tussen honden en mensen biedt een waardevol perspectief voor verder onderzoek. Het kan ons helpen om beter te begrijpen hoe AGE’s niet alleen de gezondheid van onze huisdieren beïnvloeden, maar ook ons eigen welzijn.
Door het onderzoeken van deze parallellen kunnen we meer inzicht krijgen in de potentiële risico’s en gevolgen van AGE’s, en hoe we de blootstelling ervan kunnen minimaliseren.Â
BRON AFBEELDING: Bridglalsingh, 2020.Â
NOG ANDERE BIJPRODUCTEN...
Naast AGE’s zijn er nog andere schadelijke bijproducten die tijdens de verwerking van hondenvoer kunnen ontstaan, zoals acrylamide, polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAH’s) en BA’s.
Acrylamide is een bekende kankerverwekkende stof die in veel gedroogde hondenvoeders in hogere concentraties wordt aangetroffen.
PAH’s ontstaan vaak tijdens de hoge temperatuurprocessen die worden gebruikt om voedsel te conserveren. Deze stoffen kunnen schadelijke effecten hebben op de gezondheid van huisdieren en verhogen de bezorgdheid over de veiligheid van verwerkte voeding.
BA’s, of biogene amines, zijn stoffen die zowel tijdens de productie als de opslag van hondenvoer kunnen ontstaan.
Langdurig bewaarde brokken en/of slechte hygiëne kunnen een verhoogd risico met zich meebrengen op de vorming van schadelijke biogene aminen, zoals histamine, cadaverine en putrescine. Onvoldoende opslagomstandigheden, zoals hoge temperaturen en vochtigheid, bevorderen bacteriële groei, wat leidt tot de afbraak van aminozuren en de productie van deze stoffen. Daarnaast kunnen onhygiënische omstandigheden tijdens de productie én de opslag het risico verder vergroten.Â
MELANOIDINS EN HUN DUBBELE ROL
Melanoidins zijn complexe verbindingen die zich vormen in de 3e (en laatste) fase van de Maillard-reactie, en worden beschouwd als de uiteindelijke eindproducten van deze reactie.
Ze zijn verantwoordelijk voor de kleur, smaak en geur (denk maar aan vlees op de barbeque) wat de aantrekkelijkheid van diervoeding aanzienlijk verhoogt, voor dier én mens.
Naast hun esthetische eigenschappen beschikken melanoidins ook over antioxidant eigenschappen, die kunnen bijdragen aan de neutralisatie van schadelijke vrije radicalen in het lichaam.
Hoewel de antioxidanteffecten van melanoidins veelbelovend zijn, zijn de potentiële gezondheidsvoordelen en risico’s ervan nog niet goed begrepen.
Dit roept de vraag op over hoe we de aantrekkelijkheid van melanoidins moeten afwegen tegen de langetermijnrisico’s die mogelijks gepaard kunnen gaan met hun consumptie.Â
GEBREK AAN ONDERZOEK
Hoewel AGE’s humaan uitgebreid worden bestudeerd en AGE’s gelinkt zijn aan bijna elke chronische ziekte, staat het onderzoek naar de effecten van AGE’s op honden nog in de kinderschoenen.
Interessant hierbij is dat de blootstelling van honden aan AGE’s tot wel 122 keer hoger is dan bij mensen, voornamelijk door hun dieet van hoogbewerkte voeding.
De langetermijneffecten van deze hoge blootstelling zijn echter nog onbekend, wat zorgen baart over de gezondheid van onze huisdieren.
Daarnaast is het ook een uitdaging om AGE’s nauwkeurig te meten én te vergelijken in dierenvoeding. De variabiliteit in de samenstelling van hondenvoer en het gebrek aan gestandaardiseerde methoden voor het testen van AGE-niveaus bemoeilijken het verkrijgen van betrouwbare gegevens.
Dit onderstreept de noodzaak voor betere onderzoeksstandaarden (het liefst long-term, levenslang) én methoden om de gezondheidseffecten van AGE’s op honden te begrijpen.
Bovendien is er een dringende behoefte aan meer transparantie van producenten over de ingrediënten en de processen die worden gebruikt in hun producten, zodat huisdierbaasjes beter geïnformeerde keuzes kunnen maken.
FOOD FOR THOUGHT
Als dierprofessional (én huisdierbaasje) hebben we de verantwoordelijkheid om dieren een zo gezond mogelijke voeding te bieden, passend bij de mogelijkheden van het baasje.
Hoewel commerciële diëten vaak beter toegankelijk en betaalbaarder zijn, ontstaan er minder van deze bij-producten wanneer een dier verse voeding eet.Â
Een minimale aanpak bij het eten van commerciële voeding kan bestaan uit het toevoegen van verse gezonde toppings – met antioxidantenwerking. Dit kan helpen om de inname van AGE’s en andere ongewenste stoffen te verminderen.
Door een gezonder dieet te bieden, kunnen we bijdragen aan de langetermijngezondheid en het welzijn
Dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden. Het is niet bedoeld als medisch advies of als vervanging van het advies van een gekwalificeerde dierenarts.
BRONNEN:
- Seminar N. Cammack 09/24
- https://www.mdpi.com/2072-6643/13/8/2802
- https://esploro.libs.uga.edu/esploro/outputs/doctoral/INFLUENCE-OF-FOUR-DIFFERENTLY-PROCESSED-DIETS/9949365852802959
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25088431/
- https://www.researchgate.net/publication/255690889_The_Maillard_reaction_and_pet_food_processing_Effects_on_nutritive_value_and_pet_health
Wil jij alles leren over functionele voeding? Over zowel commerciële voeding als verse voeding? Een aanpak waarbij we verder gaan dan “minimal maintenance level”?
Ontdek dan onze verschillende opleidingen.
Ze geven je het fundament dat ervoor zorgt dat jij onderbouwd én innovatief je steentje kan bijdragen aan de gezondheid van honderden dieren!
Of boek vrijblijvend een gesprek met ons,
waarin we kunnen kennismaken.
